សំណួរចម្លើយ អំពីធនធានរ៉ែ

 


១.តើរ៉ែជាអ្វី?
រ៉ែជាសារធាតុគីមីធម្មជាតិមាននៅក្នុងដី ឬក្នុងសិលាដែលអាចឲ្យគេធ្វើអាជីវកម្មបាន។
២. តើគេអាចសម្គាល់រ៉ែតាមរយៈអត្តសញ្ញាណអ្វីខ្លៈ?
គេអាចសម្គាល់រ៉ែតាមរយៈអត្តសញ្ញាណដូចជា ពណ៌ ផ្លេកលោហៈ ដងស៊ីតេ។

៣. តើរ៉ែកើតឡើងនៅកន្លែងណា?
រ៉ែកើតឡើងនៅលើផ្ទៃដី ក្នុងស្រទាប់សិលា ក្នុងទឹក ក្នុងដី....។
៤. តើរ៉ែមានកំណកំណើតដូចម្តេចខ្លៈ?
     -រ៉ែកើតពីម៉ាក់ម៉ា និងកំអែភ្នំភ្លើងចុះត្រជាក់កករឹងនៅក្នុងសម្បកផែន​ដី និងលើផ្ទៃដី។
     -រ៉ែបានពី សូលុយស្យុង
     -រ៉ែបានពីសិលាប្រែកំណើត។
៥. តើភាពរឹងរបស់រ៉ែកំណត់យកមាត្រដ្ឋានអ្វីខ្លៈ?កំណត់យកសំណាក
នៃភាពរឹងប៉ុន្មាន? លើរ៉ែអ្វីខ្លៈ?
មាត្រដ្ឋានម៉ូល(Mohas hardness scale) កំណត់យកសំណាកពី១ដល់១០
     -ថក ជារ៉ែទន់ជាងគេអាចឆ្កូតក្រចកបាន
     -កាល់ស៊ីតអាចឆ្កូតកាត់ទង់ដែង
     -អាប៉ាទិតអាចឆ្កូតកាំបិតដែកថែប
    -ពេជ្រ ពណ៌លឿងអាចឆ្កូតក្វាត
    -ពេជ្រ ជារ៉ែរឹងជាងគេអាចឆ្កូតគ្រប់សារធាតុទាំងអស់
    -ផែលស្ប៉ាតមិនអាចឆ្កូតកាំបិតដែកថែបតែអាចឆ្កូតនិងកញ្ចក់បង្អូច
    -ម្នាងសិលា ងាយឆ្កូតនឹងក្រចក
    -ភ្លុយអរីតងាយឆ្កូតកាំបិតដែកថែប
    -ក្វាត អាចឆ្កូតដែកថែបនិងកញ្ចក់រឹង
    -កូរានដិម អាចឆ្កូតពិជ្រពណ៌លឿង។
៦.​តោះពំនូករ៉ែកើតឡើងតាមមធ្យោបាយអ្វីខ្លៈ?
ពំនូករ៉ែកើតឡើងតាមមធ្យោបាយផ្សេងៗដូចជា៖
    -កើតពីការចុះត្រជាក់នៃម៉ាក់ម៉ា
    -សំណល់នៃសត្វ រុក្ខជាតិដែលកប់ក្នុងដីរាប់លានឆ្នាំ
    -កើតឡើងពីទឹកក្ដៅ ឬឧស្ម័នបានរំលាយសិលាម៉ាក់ម៉ាតាមស្នាមប្រេះនៃសិលាហើយហូរនាំ ទាំងរ៉ែ​មកជាមួយផង
     -ចលនាទឹកក្រោមដីក៏បង្កើតបានជាការប្រមូលផ្ដុំនៃរ៉ែដែរ
     -ទឹកលើផ្ទៃដីក៏អាចប្រមូលផ្ដុំនៃរ៉ែដែរ
     -រ៉ែខ្លៈទៀតដូចជា រ៉ែអំបិល ម្នាងសិលាដែលកប់ក្នុងដីកើតឡើងនៅពេលមានបម្រែបម្រួលផ្ទៃដី និងរំហួតទឹកសមុទ្រក្រោមកំទេចកំណជាច្រើនស្រទាប់។
៧.តើសិលាកើតឡើងពីអ្វីខ្លៈ?
សិលាកើតឡើងពីម៉ាក់ម៉ា និងកំអែលភ្នំភ្លើងនៅពេលវាចុះត្រជាក់ឬកករឹង។
៨. តើរ៉ែដែលកើតឡើងពីសូលុយស្យុងមានប៉ុន្មានបែប? អ្វីខ្លៈ?
រ៉ែដែលកើតឡើងពីសូលុយស្យុងមានពីរបែប គឺ រ៉ែកើតពីរំហួតសូលុយស្យុង និងរ៉ែកើតពីសូលុយស្យុងទឹកក្ដៅ។
៩. ដូចម្ដេចដែលហៅថារ៉ែកើតពីសូលុយស្យុង ? ចូរឲ្យឧទាហរណ៍។
គេយកអំបិលដាក់ក្នុងទឹក អំបិលរលាយជាមួយទឹក។ពេលទឹកហួតអស់​នៅសល់ក្រាមអំបិល។
Ex. រ៉ែអំបិល ម្នាងសិលា និងកាល់ស៊ីត។
១០. ចូរនិយាយពីរ៉ែដែលកើតឡើងពីសូលុយស្យុងទឹកក្ដៅ។
ម៉ាក់ម៉ា ធ្វើឲ្យទឹកឡើងកំដៅនាំឲ្យអង្គធាតុ និងសមាសធាតុរ៉ែរលាយក្នុងទឹកក្ដៅ។ នៅពេលទឹកចុះត្រជាក់ រ៉ែបានកករឹងក្លាយជាក្រាមរ៉ែ។
១១. ចូរនិយាយពីរ៉ែដែលកើតពីសិលាប៉ែកំណើត។
សម្ពាធនិងសីតុណ្ហភាពបានធ្វើឲ្យសិលារងការប្រែកំណើត។ សិលាប្រែកំណើតមានដូចជា​ រ៉ែកាណេត ក្រាភីត មីកា ហេម៉ាទិត ម៉ាញេទិតនិង​ថក។

សូមតាមដានបន្តទៀត យើងខ្ញុំនឹង បន្ថែមក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ........